Hakkari bölgesinde küçükbaş hayvan besiciliği yapan köylüler, baharın ilk aylarıyla Zap Nehri kenarına yerleşti. Zap'ın kenarında bulunan Ulebe Vadisi'nde hayvanlarını besleyen köylüler, havaların ısınması ve yüksek kesimlerde karların erimesinin ardından yaylaya göç etmeye başladı. Geçtiğimiz yıllara göre 1 ay gecikmeli de olsa köylülerin araç ulaşımının olmadığı yaylalara zorunlu göçü başladı. 

 

YAYLAYA ÇIKIŞLAR GECİKTİ

 

Hakkari merkeze bağlı Bay (Bayê) köyünde yaşayan köylüler, Nisan ayında Ulebe Vadisi'ne getirdikleri hayvanlarını havaların ısınmasıyla birlikte Bayê Yaylası'na çıkardı. Araç ulaşımının olmadığı bölgede at ve katırların yardımıyla eşyalarını taşıyan köylüler, Kato Dağı'nın uzantısı olan Bayê köyünün Şina Bayê geçidinden geçerek Bayê Yaylası'na ulaştı.

 

Köylüler bir taraftan atlar ile eşyalarını taşırken çobanlar da sarp yamaçlardan koyunları geçirerek yaylaya vardı. Çok zor bir yaşamlarının olduğunu belirten köylülerden Garip Beyter, “Bizler aylar önce gittiğimiz Ulebe bölgesinden bugün göç ediyoruz. Yaylaya çıkma zamanı geldi. Araba yolu olmadığından, göçümüzü atların yardımıyla yapıyoruz. Eşyalarımızı bıraktıktan sonra sürünün geçişine yardım etmek için çobanların yanına gideceğiz” dedi. 

 

‘BU YIL HAYVANCILIK DAHA ZOR’

 

Bölgede hayvancılığın zor bir iş olduğunu belirten Rojhat Beyter de, “Bu yıl çok zor bir yıl oldu. Resmen kırıldık. Kışın çok kar yağmasından ve bahar yağmurlarını az olması sonucu bölgedeki otlaklar çok zayıf, ot yok diyebiliriz. Bu nedenle, bölgede hayvancılık yapmak çok zor oluyor" dedi. Havaların ısınmasından kaynaklı yaylaya çıktıklarını söyleyen Beyter, yaklaşık 3 ay bu yaylalarda hayvanları besleyerek yaşama tutunmaya çalışacaklarını belirtti.

 

‘YÜZ YILLARCA BU DAĞLAR BİZLERİ BESLEDİ’

 

Ulebe Vadisi'nden Hakkari’nin güney batısında kalan ve Kato Dağı'nın uzantısı olan Şinê Bayê bölgesinden geçen hayvanları karşılamak için bekleyen köyün gençleri de, dağlarda daha tam erimemiş karların üzerinden geçerek hayvanların yanına ulaştı. Şinê Bayê zirvesinde hayvanları bekleyen köylülerden Naif Beyter, bölgenin çok verimli olduğunu ve tarihi boyunca insanların dağlarda barındığını, doğanın kendilerine büyük nimetler sunduğunu söyledi. Bu nedenle günümüz insanının bu dağlara ve doğaya sırtını dönmemesi çağrısında bulunan Beyter, “Bu yıl bahar çok kurak geçti. Çünkü yağışlar olmadı. Dolayısıyla, bölge otlaklar açısından çok zayıf. Bölgede, çiftçilik ve hayvancılık yapan köylülerimiz mağdur durumdadır” dedi.

 

‘BU DAĞLARDA YAŞAM VARDI’ 

 

“En büyük avantajımız köye ait vadilerin olması” diyen Beyter, çetin geçen bir kışın ardından vadinin erken ısındığını ve dolayısıyla hayvanlarını oraya götürdüklerini söyledi. Beyter, “Bu vadinin içinde Bêzek, Şîvreşk, Ulebe bölgeleri bulunmaktadır. Köylülerimiz buralarda hayvancılık yapmaktadır. Havaların ısınmasıyla birlikte de artık yaylaya göç başlıyor. Ama şunu söylemekte fayda görüyoruz. Halkımı, dağlara arkasını dönmesin. Halkımız yaylalara, köylere ve doğaya sahip çıksın. Bu bölgenin geçmişinde doğayla iç içe bir yaşam vardı ve bundan sonrada tek kurtuluşumuz doğayla olacaktır. Bu şekilde kenti, tarih ve kültürümüzü de korumuş olacağız” diye konuştu.

 

Gün boyu devam eden yolculuğun ardından köylüler el birliğiyle Ulebe bölgesinde bulunan hayvan sürüsünü 3 ay yaşayacakları Bayê Yaylasına ulaştırdı.