Uzmanlar: Gıda krizi kalıcılaştı; Enflasyonla mücadele programı çöktü

img
ANKARA – Enflasyon rakamlarını kasıp kavuran gıda fiyatlarındaki artışı değerlendiren Çiftçi- Sen Başkanı Abdullah Aysu, “Gıda krizi kalıcılaştı, devam edecek” dedi. Polisiye tedbirlerin işe yaramadığını hatırlatan ekonomist Ahmet Şahinöz ise, hükümetin enflasyonla mücadele programının çöktüğünü söyledi. 
 
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) yüzde 20.35 olarak açıkladığı yıllık enflasyon oranında belirleyici olan gıda fiyatlarındaki artışı değerlendiren uzmanlar, tarımın bitme noktasına geldiğine dikkat çekti. Ocak’ta aylık yüzde 1.06, yıllık yüzde 20.35 seviyesinde gerçekleşen enflasyon rakamlarını yükselten 150 kalemin büyük bir bölümü gıdı ürünlerinden oluşuyor. Ocak ayında yüzde 6.5 artan gıda enflasyonu, yıllık yüzde 31 oranında kaydedildi.  Böylece yıllık en fazla artış yüzde 30.97’yle gıda da yaşandı.
 
DÖRT TL OLAN BİBER BU YIL 18 TL
 
Ankara Büyükşehir Belediyesi Toptancı Hali’nde, geçen yıl Ocak ayında 4 TL olan patlıcan bu yılın aynı ayında 16 TL’ ye,  4,5 TL’ye satılan köy biberi 17-18 TL civarında. Tüm müdahalelere rağmen fiyatı durdurulamayan soğanın ise geçen yıl Ocak ayında Ankara Büyükşehir Belediyesi Toptancı Hali’nde çıkış fiyatı 2-3 TL iken, bu yıl 9 TL’ye çıkmış durumda. 
 
‘YAŞANANLAR GIDA KRİZİDİR’
 
Verileri değerlendiren Çiftçi-Sen Genel Başkanı Abdullah Aysu, bu durumu gıda krizi olarak tanımladı. Yaşanan gıda krizinin artık genel geçer bir kriz olmaktan çıktığını ifade eden Aysu, şöyle devam etti: “Gıda krizini oluşturan bugüne kadar yapılan siyaset ve yürütülen politikaların sonucudur. Şuan da piyasayı düzenleyecek bir kurum ve kuruluş yok. Piyasa şuanda serbest piyasa tanrılarının elinde. Yani şirketlerin elinde. Dolayısıyla hükümetin müdahalesinin olması mümkün değil. Yukarıdan ceza keserim demekle olmaz. Alternatif bir yol bulunmadığı sürece, çıkmaz sokaktan çıkan sokağa varmak mümkün değildir. Gıda krizi devam edecek” dedi.
 
‘POLİSYE TEDBİRLERLE BAŞ EDİLMEZ’ 
 
Başkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Şahinöz ise, Türkiye’nin temel makroekonomik sıkıntısının enflasyon olduğunu ve enflasyonun polisiye tedbirlerle baş edilecek bir konu olmadığı vurguladı. 
 
TARIM POLİTİKALARI GÖZDEN GEÇİRİLMELİ 
 
Enflasyonun ekonomiyi dengelemeyle düşürülemeyeceğini söyleyen Şahinöz, “”ıdayla ilgili tarım politikalarının gözden geçirilmesi lazım. Ciddi tarım politikalarında ihtiyaç var. Bu durumu ancak üretimi artırmakla engelleyebilirsiniz. Polisiye tedbirlerle fiyatların denetim altına alındığı nerede görülmüştür. Dünyanın hiçbir yerinde böyle bir şey olmaz” diye belirtti. 
 
‘ENFLASYON İLE MÜCADELE PROGRAMI ÇÖKMÜŞTÜR’
 
Şahinöz, “Sıkıntı tarımda, arzda. Peki diğer alanlarda enflasyonun sıkıntısı nerede. Bir kere faizler çok yüksek. İkincisi döviz kurlarındaki artış. Dolayısıyla burada bir çıkmaz sokak var. Yani kısır döngü devam ediyor. Enflasyonla mücadele programı çökmüştür. Merkez Bankası’nın 2018 yılı hedefi yüzde 5 oranındaydı ama gelinen süreçte enflasyon yüzde 21.  Bu durum Merkez Bankası’nın güvenirliğini kaybettiğini gösteriyor. Çıkıp bunu insanlara açıklaması lazım.
 
‘DAHA DERİN BİR KRİZE DOĞRU GİDİYORUZ’
 
Ekonomik krizin daha derine doğru gittiğine vurgu yapan Şahinöz, sözlerini şöyle tamamladı: “Türkiye’de ekonomik büyümenin temel taşı iç taleptir. Ama insanlar zorunlu iç tüketimlerini bile kredi kartları ile yapıyor. Şimdi bu kredi kartları da borç krizini tetikliyor. Yine zorunlu tüketim malları olmayan ürün talebinde artış olmadığı için de büyüme sağlanamıyor. Büyüme olmayınca işsizlik oluyor. İşsizlik en büyük makroekonomik dengesizliktir. Yani ekonomik büyüme olmayınca işsizlik artıyor. Bugünün koşullarında da ekonomiyi büyütmenin koşulu olmadığına göre, hükümet buna karşı ne yapıyor, işte sürekli olarak yerel seçimler nedeniyle krizi erteliyor. Bana göre, ekonomide esas gümbürtü önümüzdeki Nisan ayından sonra kopacak. Çünkü sorunlar ha bire borçlarla erteleniyor.  Sadece kişilerin değil, firmaların da borç altında kalkabilecek durumları yok.”
 
MA / Selman Güzelyüz