Van’da yaylaların yasaklanması, saman ve yem fiyatlarının artması ile hayvancılık günden güne azalıyor. Hayvancılık yapan yurttaşlar, "24 Haziran seçimlerinde hayvancılığı bu noktaya getirenlere, yaylaları yasaklayanlara sandıkta cevap vereceğiz" dedi. 

 

'HAYVANLARIMIZI ŞEHİRDEN ÇIKARAMIYORUZ'

 

Hayvan besiciliği yapan yurttaşlardan Musa Sarkik (70) Van’da hayvancılığın saman ve mazot fiyatlarındaki artış, kırmızı et fiyatının yüksek olmasından dolayı kötü olduğunu söyledi. Yaylaların yasaklı olduğunu ve kiralanan yaylaların ise 100-150 bin TL olduğunu belirten Sarkik, yasaklardan dolayı zorluklar çektiklerini ifade etti. Sarkik, “Yaylalara çıktığımızda hem üretimimiz kolay oluyor hem de hayvanlarımız iyi besleniyor. Ama yasaklar olduğu için hayvanlarımızı şehirden çıkaramıyoruz" dedi. 

 

'YASAKLAR DEVAM EDERSE HAYVANCILIK BİTER'

 

Zeki Aslan adlı besici de, geçmiş yıllara oranla hayvancılığın bu yıl çok kötü bir süreç yaşadığını söyledi. Bunun tek nedeninin yaşanan ekonomik kriz, mazot ve yem fiyatlarının sürekli artış göstermesi olduğunu belirten Aslan, ithal etin de bu kötü gidişatta etkili olduğunu ifade etti. Aslan, “Bu yıl yaylalarımız yasaklandı. Yaylalardaki yasak devam ederse hayvancılık tamamen biter” dedi. 

 

YAYLALARIMIZI YASAKLAYANLARA OY VERMEYECEĞİZ'

 

Hayvancılık açısından büyük sıkıntılar yaşandığını hatırlatan Aslan, “Bugün yaylalarımızın yasaklandığını biliyorsak, hayvanlarımızın yaylalara çıkarılmasına izin vermedikleri biliyorsak o zaman oyumuzu da bu yasakları getirenlere vermememiz gerektiğini biliyoruz. Ben yaylalarımızı yasaklayanlara oy vermeyeceğim. Seçimlerde barış, güzellik, özgür bir yaşam isteyenler oy kullanırken ellerini vicdanlarına koysunlar. Bu zor ve zulümlere, her gün gözaltı ve ölümlere sandıkta cevap vermeliyiz” diye konuştu. Aslan son olarak, “Van’da bizim halkımızın neredeyse tamamı hayvancılık yapıyor. Bugün yaylalarımız yasaklıysa, savaş varsa, hayvancılık yapanlar bu ateşin içerisinde yanıyorsa ona göre barış, kardeşliği savunan hangi parti ise ona oy vermeliyiz” şeklinde konuştu. 

 

‘HAYVANCILIK YAPAMAYACAK DURUMDAYIZ' 

 

Haci Başkale adlı çiftçi de, artık hayvancılık yapamayacak duruma geldiklerini söyledi. Başkale, saman ve mazot fiyatlarının artmasının yanı sıra alım ve satım gücünün de azaldığını ve hayvancılığın bitme noktasına geldiğini kaydetti. Başkale, "Hayat çok pahalı. Biz hayvancılık yapanlar da, halk da mağdur. Bu yıl zaten doğru düzgün yağmur da yağmadı. Dolayısıyla saman yok. Ancak dışarıdan alacağız ve bize çok pahalıya patlayacak” dedi.

 

'KÜPE, SAMAN, NAKLİYE, VETERİNER PARASI' 

 

Abdulbari Deniz adlı yurttaş, yılın 12 ayı hayvancılık yaptıklarını fakat saman pahalılığından ötürü işlerinin kötüye gittiğini söyledi. Deniz, “Koyunlarımızı bir yerden başka bir yere götürmek istediğimizde taşıma belgesi alamıyoruz. Küpe parası, saman parası, nakliye parası, veteriner parası derken artık hayvan besleyemeyecek duruma geldik. Bu gidişle bütün hayvanlarımızı satacağız. Koyun alıyoruz ama satamıyoruz ya da satıyoruz ama paramızı alamıyoruz. Çünkü insanlarda para yok" diye konuştu. 

 

'DEVLET YAYLALARA ÇIKMAMIZA İZİN VERMİYOR'

 

Son olarak yaylaların da yasaklandığını belirten Deniz, “Devlet yaylalara çıkmamıza izin vermiyor. Hayvanlarımız köyün ve kentin içinde kalıyor ve sarılık hastalığına yakalanıyor. Sürekli zarar ediyoruz. Yani perişan bir haldeyiz. Seçimlerde bu nedenlerden dolayı herkes elini vicdanına koyup öyle oy kullansın. Biz ekonominin düzelmesini, yasakların kaldırılmasını istiyoruz. Savaşların bitmesini sınırların açılmasını istiyoruz. Sandık başına oy atmaya gittiğimizde bunların hepsini göz önüne getirip öyle oy kullanacağız” dedi.

 

'KİRALAMA BEDELLERİ ÇOK YÜKSEK'

 

Mehmet Yücel adlı çiftçi de, çocukluktan beri hayvancılık yaptığını ve başka bir meslekle hiç uğraşmadığını söyleyerek, “Başka bir mesleğimiz yok. Hayvancılığın gideri çok olduğu için hayvan fiyatları da pahalı. Samanın kilosu neredeyse 1,5 TL'yi  bulacak. Yaylaların çoğu yasaklı olduğu için kiralama parası artmış, bu nedenle giderlerimizi karşılayamıyoruz. Hayvanlar yaylaya çıkmazsa kentte hastalanıp telef oluyor” diye konuştu.  

 

'HERKES ELİNİ VİCDANINA KOYSUN'

 

Yücel, “Mesela bir araca 4 koyun yüklüyoruz ama karakolun önünden geçemiyoruz. Tarıma gidiyorsun ayrı para alıyorlar, küpe için ayrı, nakliyeciye ayrı para veriyorsun. Seçimlerde bunu göz önüne alıp oy kullanacağız. Kürtler yüzyıllardır eziliyorlar. Özgürlüğümüz yok. Dolayısıyla herkes elini vicdanına koyup öyle oy kullansın” diye konuştu.  

 

Şükrü Dalga adlı besici de, “Yem, saman, arpa başta olmak üzere her şey ateş pahası. Sadece yaylalarımız değil, neredeyse yaşadığımız evin önü bile yasaklı hale getirilmiş. Kentimiz sınır olduğu halde şuan sınır ticareti tamamen bitmiş. Bu halkın geçimini sağlayacağı hiçbir şey kalmadı” dedi.

 

'HAYVANCILIK YAPANLAR 24 HAZİRAN'DA ONLARA GEREKEN CEVABI VERECEK'

 

24 Haziran’da bu kadar zorluk yaşayan hayvancıların gereken cevabı vereceğini söyleyen Dalga, “Eğer zulmü kabul ederlerse yine oy versinler. Eğer zulmü kabul etmezlerse oylarını kendilerine versinler. Burada yaşanan her şey gözlerimizin önündedir. Ölünceye kadar gözümün önünde olacaktır. Yetkililer her şeyi bize yasak etmişler. Elini neye atsan yasaklamışlar. Yaşamayı bile bizim için yasaklamışlar” diyerek sert tepki gösterdi. 

 

'YASAKLAR NEDENİYLE EVİMİZDEN BİLE ÇIKAMIYORUZ'

 

Musa Karataş adlı çiftçi de ,“25 yıldır hayvancılık yapıyoruz ama yaylalarımız yasaklı olduğu için köyümüzden 4 kilometre bile uzağa gidemiyoruz. Çıktığımızda da askerler gelip engelliyorlar. Ektiğimiz ekinleri bile toplayamaz duruma gelmişiz. Köylerde yaşamamız çok zor bir hal aldı. Artık yaşayacak takatimiz kalmadı. İmanı olmayan insanlar değişmezler ama merhametleri olanlar bu haksızlıkları dile getirip seçimlerde gerekeni yapacaktır. Bugün binlerce Kürt işten atılmış ve ekmeğinden kopartılmış. Kocaman bir tarlam var ama mazot pahalı olduğu için ekemiyorum. İmanı olanlar seçim günü bunları düşünüp oy kullanır. İnsanlar artık neyin iyi neyin kötü olduğunu biliyorlar” dedi.  

 

‘SEÇİMDEN SONRA BİZİ UNUTANLARI 24 HAZİRAN’DA BİZ DE UNUTACAĞIZ’

 

30 yıldır hayvancılık yapan Necmi Kardaş ise seçimlerde yaşadıkları sıkıntıları göz önüne alarak sandığa gideceklerini söyledi. Kardaş, “Çiftçi, besici, esnaf herkes perişan bir halde. Yarın kapımıza gelip seçim için bize bir sürü vaatlerde bulunacaklar. Ama ne olursa olsun biz de kendi bildiğimizi yapacağız. Onlara inancımız kalmadı. Onlarca kez kapımıza gelip bize vaatlerde bulundular ama seçim sonrası hatırlamadılar bile. Biz bunlar karşısında artık tecrübeliyiz. Onları gayet iyi tanıyoruz. Seçim bittikten sonra bizi unutanları biz de bu seçimde hatırlamayacağız. Herkes kendi iradesine sahip çıkmalıdır” diyerek konuşmasını sonlandırdı. 

 

MA / Müjdat Can – Mahmut Ruvanas