Antep’in Başpınar bölgesinden başlayarak Nizip’teki Hancağız Barajı’na kadar uzanan Nizip Çayı tüm bölgeye zehir saçıyor. Başta Başpınar Organize Sanayi Bölgesi’ndeki fabrikaların atıklarıyla kirlenmeye başlayan çay, Nizip ilçe merkezinin ve sanayisindeki fabrikaların atıklarıyla daha da kirlenerek Hancağız Barajı’na ulaştığında kapkara bir renge bürünüyor. Çayın yakınından geçtiği 22 mahallenin doğası atıklardan kaynaklı büyük zarar görüyor. Verimli meyve bahçeleri kurudu ve tarım arazileri çoraklaştı. 

 

Atıkların dökülmesine ilişkin önlem alınmazken, çayın temizlenme çalışması için Gaziantep Su ve Kanalizasyon İdaresi (GASKİ) yetkili kurumlarla ortak bir çalıştay düzenledi. Temmuz ayında ise Antep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin ve Antep Valisi Davut Gül, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’u ziyaret ederek Nizip Çayı’nın kirliliğinin önlenmesi konusunda atılacak adımları görüştü, fakat değişen bir şey olmadı.

 

‘MÜDAHALE EDİLMELİ’

 

Sorunun artarak ilerlediğini belirten İyi Parti Antep Milletvekili İmam Hüseyin Filiz, yetkili kurumların sorunun çözümü için harekete geçmediğini söyledi. Çevreye verdiği zarar nedeniyle çayın onlarca insanın ölmesine ve sakat kalmasına neden olduğunu vurgulayan Filiz, “Çay aynı zamanda bitki örtüsünün zarar görmesine ve hayvanların telef olmasına da neden oluyor. Biz yıllardan beridir bu sorunun çözümü için uğraşıyoruz. Ben Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) gündeminde de bu konuyu geçen yıl dile getirmiştim. Yetkili kurumlar birkaç toplantı yaptı, ancak hala bir adım atmadı. Nizip Çayı'nın güzergâhı boyunca ve Hancağız Barajı rezervuarındaki suların yöre çiftçileri tarafından sulama amaçlı kullanılması sonucunda bitkilerde verimsizlik, hastalık ve kurumalar meydana geliyor. Dere kenarındaki köylerde ülke ortalamasının çok üzerinde kanser vakaları ve buna bağlı ölümler görüldüğü gibi, şikâyetler 2009 yılından bu yana çeşitli şekillerde gündeme getirilmiş, maalesef sorunlar çözülmemiştir. Ölüm ve hastalık saçan Nizip Çayı’na biran önce etkin bir şekilde müdahale edilmelidir. Bu sorun çözülene kadar takipçisi olacağım” dedi.

 

‘22 KÖY OLUMSUZ ETKİLENİYOR’

 

Nizip Çayı’nın 1970’li yıllardan beridir kirlenmeye başladığını hatırlatan Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Nizip İlçe Başkanı Haluk Kahraman da yıllardır bu sorunun çözümü için mücadele ettiklerini, ancak hiçbir sonuç elde edemediklerini söyledi. Ziraat Odası yönetimindeyken de ciddi anlamda bu sorunun çözümü için çaba sarf ettiklerini anlatan Kahraman, şöyle devam etti: “Olumsuz etkilenen 22 ayrı köy de valiyi bu sorunun çözümü için ziyaret etti. Nizip Çayı’nda biriken fabrika atıklarından dolayı 22 köy doğrudan etkileniyor. Çayın suyu Hancağız Barajı’nda birikiyor. Barajdan faydalanarak yetişen ürünlerimize de bu fabrika atıklarının kimyasal etkisi geçiyor. Bu ürünlerin ulaştığı herkes de Nizip Çayı’na dökülen zehirden etkileniyor. Bu ekilen arazilerden sulu dediğimiz sebze bahçelerinin yetiştiği Hıyam, Keret, Cağıt gibi köylerimiz de bu suyu kullanıyor.”

 

‘BÖLGE HALKI ZEHİRLENİYOR’

 

Geçen yıl çayın içinden geçtiği Adaklı köyünde bu sudan zehirlenen 10 kişinin cenazesine gittiklerini sözlerini ekleyen Kahraman, şöyle devam etti: “İnsanlarımız bu suyun zehrinden dolayı kansere yakalanıyor. Bu suya dökülen zehirli fabrika atıklarının kaynağı ise Gaziantep Organize Sanayi Bölgesidir. Nizip’teki kâğıt fabrikası ve kanalizasyonu da bu atık kaynağına eklenerek Hancağız Barajı’nda birikiyor. Geçmişte bu su berraktı. Biz çocukluğumuzda yüzmeyi bu çayda öğrendik. Balık tutardık. Bu sulardan yeşeren çok güzel bahçelerimiz vardı. Ama ne yazık ki şimdi ise bu suda değil balık görebilmek, sudaki zehirden insanlarımızı kaybediyoruz. Bahçe, bostan ekemiyoruz. Barajın kenarındaki bir köyde aynı zamanda çiftçilik yapıyorum. Sudaki pis kokuya dahi dayanamıyoruz. Baraj suyu tamamen hastalık saçıyor. Sözde çevre köylerin sudan faydalanabilmesi, bahçelerini sulayabilmesi için Nizip Çayı kaynak alınarak Hancağız Barajı yapıldı. Ama şu an ise tamamen fabrika atıklarının yuvası haline gelen bu baraj ve çay değil fayda hastalık saçıyor.” 

 

BAKANLIK 3 YIL ÖNCE ‘ÇALIŞIYORUZ’ DEMİŞTİ

 

Öte yandan Halkların Demokratik Partisi (HDP) Antep Milletvekili Mahmut Toğrul’un 2016 yılında Nizip çayındaki kirlilikle alakalı dönemin Çevre ve Şehircilik Bakanı’nın yanıtlaması istemiyle verdiği yazılı soru önergesine bakanlık verdiği cevapta çaydaki kirliliğin önlenmesine dair çalışmaların sürdüğü ileri sürülmüştü. Aradan geçen 3 yıla rağmen bakanlık tarafından kirliliğin önlenmesine dair hiçbir adım atılmadı.