Siirt’te yurttaşların temel geçim kaynakları arasında hayvancılık öne çıkarken, 2018 yılı verilerine göre kentte 3 milyon 700 bin civarında büyük ve küçükbaş hayvan bulunuyor. Kentte 2018 yılında 1 milyon 250 bin 453 olan küçükbaş hayvan sayısı, 2019 Haziran ayında 986 bin 553’e düştü. Küçükbaş hayvan sayısının azalmasında, barajlar, mera alanlarının azalması ve yayla yasaklarının etkili olduğu belirtiliyor.

 

BARAJLAR GEÇİŞLERİ KAPATTI

 

Ilısu Barajı, Botan Vadisi'nde tarım arazilerinin yanı sıra mera alanlarının da su altında kalmasına neden olurken, koçerlerin geçiş güzergahları da kapanmak üzere. Siirt’te koçerlerin bir kısmı Hakkari yaylarına giderken, kalanlar ise geçişlerin kapatılması ve yayla yasaklarından kaynaklı zorluklar yaşıyor. Bu gelişmelerin önümüzdeki yıllarda hayvancılığı olumsuz etkileyeceği ve hayvan sayısında düşüşe neden olacağı belirtiliyor. Koçerlerden Kenan Behlan (34), engeller ve yasaklamalar nedeniyle yaşadıkları sorunlara dikkati çekerek, bazı koçerlerin bu nedenlerle hayvancılığı bıraktığını söyledi.  

 

BARAJ GÜZERGANI KAPATTI

 

Koçerliğin aileden gelen bir kültür olduğunu ifade eden Behlan, yıllardır 2 ay süren bir yolculuk sonucu Hakkari’de bulunan yaylara gittiklerini ancak bu yıl zorlu bir dönüş yolculuğu yaşadıklarını söyledi. Barajın su tutmasıyla birlikte birçok geçiş güzergâhlarının kapandığını ifade eden Behlan, "Eskiden 6 günde gittiğimiz yolu, baraj nedeniyle bu yıl 9 günde alıyoruz. Siirt'ten Batman'a giden Koçerler, eskiden Kurtalan köyleri üzerinden Dicle nehri boyunca Batman'a rahatlıkla giderdi. Ama baraj yolları kapadı. Gelecek yıl yolumuz daha da uzayacak. Ana yoldan gidemezsiniz, giderseniz hayvan hem aç hem de susuz kalır. Ne yapacağız bilmiyoruz" dedi.

 

ERKEN DÖNÜŞ ZORUNLULUĞU

 

Yaylalardaki yasağın sürdüğünü, özellikle geçiş güzergahı olan Şırnak’ın Harekol ve Besta bölgelerinde yapılan top atışları nedeniyle sonbaharda erken dönüş yapmak zorunda kaldıklarını dile getiren Behlan, "Koçerlerin yükü gittikçe ağırlaşıyor. Kışın konaklayacağımız köyler su altında kaldı. Ayrıca top atışlarıyla güvenliğimiz tehdit ediliyor. Yayladan erken döndüğümüz zaman yem almamız gerekiyor. O da pahalı, eskiden bir ay hayvan ahırda kalırken, şimdi iki ay kalması gerekiyor" diye belirtti. 

 

‘BAZI KOÇERLER HAYVANCILIĞI BIRAKTI’

 

Barajın yaylaya çıkışlarda ayrı bir zorluğa yol açtığını söyleyen Behlan, bunun sadece koçerlere değil, halka ve doğaya da zarar verdiğini ifade etti. Barajlarla birlikte yaşanan iklim değişikliğine işaret eden Behlan, tüm bunların sonucunda bazı koçerlerin hayvancılığı bıraktığını, bu nedenle hayvan sayısında düşüş yaşandığını söyledi. Behlan, sorunların devam etmesi durumunda birçok koçerin daha hayvancılığı bırakacağını ve hayvan sayısının daha da düşeceği uyarısında bulundu.

 

MA / Metin Yoksu